تصویر عزاداری اربعین حسینی در امام زاده علی ع سیرجان
ابوالحسن علی ابن ابراهیم ابن محمد ابن موسی الکاظم ( علیه السلام ) که مردم سیرجان این بزرگوار را به نام امامزاده علی ( علیه السلام ) می شناسند ، همزمان با اوج قدرت عباسیان می زیسته است .
عباسیان از آغازِ فرمانروایی ، مبارزه با علویان را در سیاستِ کار قرار دادند. این سیاستِ خصمانه بر سر خلافت ، آنچنان شدت داشت که می توان گفت کمتر از جنایات امویان نبوده بلکه در مواردی حتی بیشتر از آنها نیز بوده است.
امامزاده علی ( علیه السلام ) در دوران امامت حضرت امام علی النقی ( علیه السلام ) – که مصادف با خلافت متوکل عباسی ، دهمین خلیفه عباسی بوده – زندگی می کرده است.
خشونت و بد رفتاری دستگاه حکومتی متوکل عباسی با خاندان علی ( علیه السلام ) و دوستداران آن حضرت به اوج خود رسیده بود لذا در چنین شرایطی حضرت امام زاده علی ( علیه السلام ) به سیرجان سفر نموده است.
برای دانستن این مطلب که امامزاده علی ( علیه السلام ) در چه تاریخی در سیرجان زندگی می کرده است ، بایستی به شواهد و قرائن موجود مراجعه نمود.
در کتاب اعیان الشیعه نوشته اند : پدر بزرگوار امام زاده علی ( علیه السلام ) که به ابراهیمِ مُجاب معروف بوده است ، در سال 247 قمری ( پس از کشته شدن متوکل به دست پسرش ) به کربلا رفته و در آنجا ساکن شده است.
همچنین در کتاب اباب الانساب ذکر کرده اند: ابراهیمِ مُجاب ( = پدر بزرگوار امام زاده علی علیه السلام ) در سال 258 قمری وارد نیشابور شده است و در حدیثی دیگر روایت کرده است و به اعتقاد صاحب کتاب تهذیب الانساب که از علمای قرن چهارم بوده است ، امامزاده علی ( علیه السلام ) در سیرجان متولد شده است.
طبق گزارش آستان قدس رضوی به نقل از تهذیب الانساب وفات امامزاده علی ( علیه السلام ) ، زمانی صورت گرفته است که خاندان پاک و مطهر امام زاده در اوایل قرن سوم هجری به سیرجان مهاجرت کرده بودند و پس از سکنی در این شهر ، سالیان طولانی وظیفه رهبری و پیشوایی مردم این سرزمبن را بر عهده داشتند و پس از پایان عمر مبارکشان در همین مکان به خاک سپرده شده اند.
تصویر اجرای نمایش بزرگ عدیر خم در جوار حرم مطهر امام زاده علی ع در سیرجان
فرزندان و نوادگان ایشان نیز سالها در این منطقه سکونت داشته اند و در همین جا وفات نموده و به خاک سپرده شده اند.
دو تصویر گنبد کاشیکاری سابق امامزاده علی ع - سیرجان - عکاس: محمد شول
نکته : به پدر بزرگوار امام زاده علی ( علیه السلام ) ابراهیمِ مُجاب می گویند و این از این بابت است که میگویند ابراهیم در مقام زائر به قبر مطهر امام حسین ( علیه السلام ) سلام کرد و در میان تعجب زائران از خود قبر مطهر جواب ِ سلام شنید!. مجاب در زبان عرب به کسی میگویند که به او جواب داده شده باشد.
قبر ابراهیمِ مُجاب در کربلای معلی است و زوّار کربلا موفق به زیارت آن نیز می شوند.
از پایگاه جامع امامزادگان و بقاع متبرکه ایران :
نسب شریف وی ابوالحسن علی بن ابراهیم بن محمّد العابد ابن الإمام موسی الکاظم (علیه السلام) درسیرجان می زیسته و دارای یک فرزند معقب بنام ابوجعفر محمّد است که مادرش کنیزی از سند کابل بود، تنها دختراو به نام امّ الحسین نام داشت. امام فخررازی متوّفای 606 هـ.ق ضمن معرفی ابراهیم بن محمّد بن موسی بن جعفر (علیه السلام)، پدر این امامزاده، می نویسد: او دارای چهار فرزند ذکور نسل دار بوده است که عبارتند از: 1- محمّدقشیر 2-ابوالحسن علی 3-موسی ارّجانی =بهبهانی 4-احمد که همه ی آنان درسیرجان بوده اند. او اضافه می کند که از نسل علی بن ابراهیم بن محمّد بن امام موسی(علیه السلام) در سیرجان، اشخاصی به وجود آمده اند که نقابت و سرپرستی سادات آنجا را برعهده داشته اند همین قول را دیگر علمای انساب بیان داشته اند ، وبه اصطلاح، اجماع و اتفاق نظر همه ی علمای انساب برمهاجرت ومدفون بودن این امامزاده درسیرجان کرمان است . مرحوم آیه الله مرعشی نیز دربارة شجره نامه امامزاده علی چنین نوشته است : «امامزاده ابوالحسن علی، ساکن سیرجان از توابع کرمان و قبرش درهمانجاست. دکتر باستانی باریزی درباره امامزاده علی نوشته است :«شهر سیرجان درقدیم در اطراف همین قلعه بود... در آنجا امامزاده ای قرار دارد که به نام امامزاده علی است و مورد احترام خاص مردم سیرجان، خصوصاً دهات و آبادیهای بلورد و ایلات بچاقچی است. این بقعه موقوفات و رقبات زیادی دارد که من جمله آنها ساختمان آزاد اسلامی سیرجان، کارخانه یخ سازی، و ساختمان سه طبقه دیگر، و صد هکتار از اراضی قطبیه که توسط وارثین مرحوم قطبی به آستان امامزاده علی بخشنده شده است.
از کتاب فرهنگ عامیانه سیرجان :
امام زاده علي عليه السلام ازنوادگان امام موسي جعفر مي با شد كه در سیرجان وفات يافته است . بقعه متبرکه ی این بزرگوارکه هر ساله ميزبان زائران بسياري مي باشد ، داراي مهمانسراهاي بسياري نيز هست .همچنين اين امام زاده داراي موقوفات متعددی از قبيل باغات وزمين هاي باير و حتي كارخانه يخسازي مي باشد. در13 كيلومتري سيرجان بين راه سيرجان و بافت بقعه ي علي ابن محمد ابن ابراهيم ابن موسي ابن جعفر عليه السلام واقع است كه علاوه بر شرافت و امامزادگي در زهد و تقوي و علم و فضيلت نيز ممتاز بوده است وي در سال 201(ه.ق) مقارن هجرت امام رضا عليه السلام از طريق اهواز و فارس به قصد ديدار آن حضرت به اين سامان مي آيد و مردم از حضورش كسب فيض مي نمايند تا اينكه پس از شهادت امام رضا عليه السلام به دست عمال بني عباس به فيض شهادت نايل مي شود .تا سال 1252 قمري كه توسط يكي از خوانين راه سيل تغيير داده شد اين حرم شريف به علت قرار داشتن در مسير رودخانه دستخوش آسيب قرار مي گرفت ، در سال 1255قمري در زمان سلطنت محمد شاه قاجار حيدرقلي خان كه باعث تغيير مسير رودخانه گشته بود با هزينه شخصي حرم و بقعه و گنبد مستحكمي بنا نمود و با نقوش و خطوط زيبا و اشعاري درباره آن بزرگوار ديوارها و سقوف را زينت داد . «برگرفته از كتاب فرهنگ عاميانه سيرجان»